در جامعه ایکه زن آزاد نیست آن جامعه خودش آزاد نیست
به مناسبت صدمین سالگرد روز جهانی زن
صد سال است که زنان برای تساوی حقوق خویش با مردان مبارزه می کنند. احترام به حقوق زنان و برسمیت شناختن آن متعلق به حقوق بشر است. این مبارزات با دستآوردهای فراوانی بویژه پس از انقلاب کبیر اکتبر روسیه همراه بود. برای نخستین بار در تاریخ بشریت برسمیت شناخته شد که زنان حقوق مساوی با مردان در همه زمینه های سیاسی اقتصادی و اجتماعی دارند. پس از این تحول عظیم تاریخی که ارتجاع جهانی می خواهد آنرا پرده پوشی کند تازه سایر ممالک پیشرفته سرمایه داری آغاز کردند به زنان حق انتخاب کردن و انتخاب شدن بدهند و پاره ای از حقوق آنها را برسمیت بشناسند. زنان تا به امروز نیز برای حقوق خویش که در اکثریت ممالک جهان مستقر نشده است مبارزه می کنند. ریشه این نابرابری در مناسبات حاکم اقتصادی و ستم طبقاتی از یک طرف و ریشه های عمیق فرهنگ مردسالاری از طرف دیگر است که البته این فرهنگ نیز ریشه خود را در ستمگری اجتماعی دارد. ولی برای تحقق برابری حقوق، هم باید با نیروهای حاکم ارتجاعی مبارزه کرد و هم با فرهنگ مردسالاری پنهان در جامعه و بویژه در خانواده.
در ایران نیز رژیم منفور پهلوی حقوق زنان را برسمیت نمی شناخت و نمایشات آنها را در روز 8 مارس سرکوب می کرد و به آن مهر کمونیستی می زد. این رژیم برای آنکه از همبستگی زنان جهان و مبارزه مشترک آنها بر ضد مرتجعین جلوگیرد روز جدیدی برای زنان خلق کرد و تنها با عوامل خودفروخته ای این روز را جشن می گرفت. برای رژیم منفور سلطنت روز زن روز کشف حجاب در روز 17 دی بود. این یک عوامفریبی محض بود زیرا مشکل زنان جامعه ما یا هر جامعه دیگری اساسا امر پوشش که باید داوطلبانه باشد نیست مشکل عدم تساوی حقوق زن و مرد است. ولی مردم ایران و در راس آنها زنان ایران هرگز این روز دروغین را به نام روز خویش برسمیت نشناختند و روزی را جشن گرفتند که روز همه زنان جهان جدا از ملیت ایدئولوژی، مذهب، نژاد و... آنها بود. رژیم جمهوری اسلامی هم پای خویش را در کفش رژیم سلطنتی کرد و از برگزاری روز زن در ایران خودداری نمود و روز تولد فاطمه زهرا را روز زن نامید. چنین انتخابی نه تنها در در اراده زنان ایران برای برگزاری روز تاریخی 8 مارس تغییری نداد بلکه آبروئی نیز برای حضرت زهرا باقی نگذارد زیرا کسی از مبارزه ایشان برای تساوی حقوق زنان با مردان در دوران پیامبر اسلام خبر نداشت و کوچکترین سندی نیز همه اسلام شناسان و عتیقه شناسان و باستانشناسان نتوانسته اند در این عرصه ارائه دهند.
امروز زنان ایران در صفوف نخست مبارزه از جمله به علت همین ستم مضاعف و تحقیری که توسط رژیم اسلامی می شوند قرار دارند. خیابانهای ایران از خون زنان ایران رنگین است و این نشانه رشد جنبش زنان و مقاومت مترقی و سرسختانه آنها است که باید برای همه مردان ایران سرمشق باشد.
زنان ایران از جنبش تنباکو و انقلاب مشروطیت و از مبارزات مردم ایران برای ملی کردن صنعت نفت بر ضد استعمار انگلستان و از انقلاب بهمن 1357 برای سرنگونی رژیم مستبد پادشاهی در ایران در صفوف اول قرار داشته اند و امروز نیز در زمینه مبارزه دموکراتیک برای کسب حقوق دموکراتیک در دوران سیاه تسلط رژیم جنایتکار اسلامی در صفوف مقدم این جنبش هستند.
در زیر ما تاریخچه مختصری از پیدایش روز 8 مارس(17 اسفند) را برای یادآوری منتشر می کنیم.
در هشتم ماه مارس سال1857، زنان کارگر کارگاه‌های پارچه‌بافی و لباس‌دوزی در نیویورک آمریکا به خیابان‌ها ریختند و خواهان افزایش دستمزد، کاهش ساعات کار و بهبود شرایط بسیار نامناسب کار شدند. این تظاهرات با حمله پلیس و کتک ‌زدن زنان برهم خورد.
سال ۱۹۰۷ در دوره‌ای که مبارزات زنان برای تأمین حقوق سیاسی و اجتماعی اوج گرفته بود، به مناسبت پنجاهمین سال‌ گشت تظاهرات نیویورک در هشتم مارس، زنان دست به تظاهرات زدند.
ایده انتخاب روزی از سال به‌عنوان «روز زن» نخستین بار در جریان مبارزه زنان نیویورک با شعار «حق رای برای زنان» مطرح شد. دو هزار زن تظاهر کننده در ۲۳ فوریه ۱۹۰۹ پیشنهاد کردند که هر سال در روز یک‌شنبه آخر فوریه، یک تظاهرات سراسری در آمریکا به مناسبت «روز زن» برگزار شود.
در سال ۱۹۱۰، «دومین کنفرانس زنان سوسیالیست» که کلارا زتکین از رهبران آن بود، به مسئله تعیین «روز بین‌المللی زن» پرداخت. زنان سوسیالیست اتریشی قبلا روز «اول ماه مه» را پیشنهاد کرده بودند. اما اول ماه مه، جایگاه و مفهومی داشت که می‌توانست اهمیت و جایگاه مبارزه مشخص بر سر مسئله زن را تحت‌الشعاع قرار دهد. زنان سوسیالیست آلمان، روز ۱۹ مارس را پیشنهاد کردند. مناسبت این روز، مبارزات انقلابی در سال ۱۸۴۸ علیه رژیم پادشاهی پروس بود که به عقب‌نشینی لفظی حکومت در نوزدهم مارس همان سال، منجمله در مورد مطالبات زنان، انجامید. «دومین کنفرانس زنان سوسیالیست» تاریخ برگزاری نخستین مراسم «روز زن» را ۱۹ مارس ۱۹۱۱ تعیین کرد. تصمیم‌گیری قطعی برای تعیین «روز جهانی زن» به بعد موکول شد.
بعد از انتشار قطعنامه کنفرانس در مورد تعیین «روز جهانی زن»، انترناسیونال دوم از این تصمیم حمایت کرد، و نخستین تشکیلاتی بود که این روز را به رسمیت شناخت.
۱۹ مارس ۱۹۱۱ خیابان‌های آلمان، اتریش، سوئیس و دانمارک با مارش زنان به لرزه در آمد. شمار زنان تظاهر کننده در اتریش به ۳۰ هزار نفر می‌رسید. نیروهای پلیس به تظاهرات حمله بردند و به زدن زنان پرداختند و گروهی را دستگیر کردند.
سال ۱۹۱۳ "دبیرخانه بین‌المللی زنان" (یکی از نهادهای انترناسیونال سوسیالیستی دوم)، هشتم مارس را با خاطره مبارزه زنان کارگر در آمریکا، به‌عنوان «روز جهانی زن» انتخاب کرد. در همان سال، زنان زحمتکش و زنان روشنفکر انقلابی در روسیه تزاری و در سراسر اروپا، مراسم «۸ مارس» را بشکل تظاهرات و میتینگ برگزار کردند.
در سال ۱۹۱۴ جنگ جهانی اول درگرفت. در اروپا که مرکز جنگ بود، زنان انقلابی تلاش کردند تظاهرات ۸ مارس ۱۹۱۵ و ۱۹۱۶ را تحت شعار مرکزی "علیه جنگ امپریالیستی" برگزار کنند. در کشورهای درگیر جنگ، طبقات مختلف به موافقان و مخالفان جنگ تقسیم شده بودند و انشعاب در صفوف جنبش زنان، مانع از برگزاری سراسری و گسترده «روز جهانی زن» شد.
در سال ۱۹۱۷ تظاهرات زنان کارگر در پتروگراد علیه گرسنگی و جنگ و تزاریسم، بانگ آغازین انقلاب روسیه بود. کارگران شهر در پشتیبانی از این تظاهرات، اعلام اعتصاب عمومی کردند. ۸ مارس ۱۹۱۷ به یک روز فراموش نشدنی در تاریخ انقلاب روسیه تبدیل شد.
سال ۱۹۲۱، "کنفرانس زنان انترناسیونال سوم کمونیستی" در مسکو برگزار شد. در آن کنفرانس، روز ۸ مارس به‌عنوان «روز جهانی زن» بتصویب رسید. کنفرانس، زنان سراسر دنیا را به گسترش مبارزه علیه نظم موجود و برای تحقق خواسته‌هایشان فرا خواند.
از اواسط دهه ۱۹۳۰، دنیا یک بار دیگر بسوی جنگ جهانی جدید روان شد. برگزاری تظاهرات «روز جهانی زن» در کشورهایی که تحت سلطه فاشیسم بودند، غیر قانونی اعلام شد. علیرغم این ممنوعیت، در هشتم مارس ۱۹۳۶، زنان در برلین تظاهرات کردند. در همان روز، اسپانیای فاشیست شاهد تظاهرات هشتم مارس در مادرید بود. ۳۰ هزار زن کمونیست و جمهوریخواه، شعار "آزادی و صلح" سر دادند.
در پی جنگ جهانی دوم، انقلابات و جنبشهای رهایی‌بخش در کشورهای چندی درگرفت. چین با شمار عظیم زنان و مردانش در زمانی کوتاه گامهای بزرگی در جهت رهایی زنان به پیش برداشت. در آن سال‌ها، عمدتاً دولت‌ها و تشکیلات مترقی و انقلابی در بر پایی «روز جهانی زن» می‌کوشیدند.
در دهه ۱۹۶۰، در کشورهای آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین جنبشهای رهایی‌بخش بپا خاسته بود. در کشورهای سرمایه‌داری پیشرفته نیز جنبشها و مبارزات انقلابی و ترقیخواهانه بالا گرفته بود و جنبش رهایی زن نیز اوج و گسترشی چشمگیر یافت.
در آمریکا و اروپا، زنان علیه سنن و قیود و قوانین مردسالارانه و احکام اسارت بار کلیسایی بپا خواستند. در جنبش زنان موضوعاتی نظیر حق طلاق، حق سقط جنین، تامین شغلی، منع آزار جنسی، ضدیت با هرزه‌نگاری، کاهش ساعات کار روزانه و غیره مطرح شد. این جنبش موفق شد در برخی از این زمینه‌ها پیشروی کند. در تظاهرات هشتم مارس ۱۹۶۹ زنان در دانشگاه برکلی در آمریکا گرد آمدند و علیه جنگ در ویتنام تظاهرات کردند.
در سال ۱۹۷۷ سازمان ملل در قطعنامه‌ای ۸ مارس را با عنوان «روز حقوق زنان و صلح بین‌المللی» وارد تقویم رسمی خود کرد.
بعد از خاتمه جنگ جهانی دوم و بالاخص از اواخر دهه ۱۹۷۰، با توسعه سرمایه‌داری به کشورهای عقب مانده، بخش‌های بزرگتری از زنان درگیر کار و تحصیل گشتند. در عین حال، زنان همچنان در جامعه موقعیتی درجه دوم داشته و اسیر نظام مردسالار بودند. این تناقض، مسئله زن را حادتر و انفجاری تر کرد و این وضعیت هنوز هم ادامه دارد.

کمیته حمایت از مبارزات اعتراضی مردم ایران(مونیخ) هشتم مارس 2011